Co to jest kredyt i jakie są jego rodzaje? Osoby fizyczne, a także przedsiębiorcy, bardzo często finansują różnego rodzaju wydatki pieniędzmi pochodzącymi z kredytu. Zgodnie z obowiązującym prawem, jest to instrument finansowy, którym dysponują wyłącznie banki. To one udzielają kredytów i są odpowiedzialne za ściąganie należności. Czym dokładnie jest kredyt i jakie są jego rodzaje?
Kredyt – co to takiego?
Kredyt z definicji stanowi zobowiązanie finansowe, a więc jest on kapitałem pożyczkowym, który jedna strona decyduje się przekazać drugiej. Zgodnie z prawem, ową jedną stroną zawsze jest bank – wyłącznie instytucje bankowe mogą udzielać kredytów. Drugą stroną może być natomiast osoba fizyczna, przedsiębiorca czy osoba prawna. Często spotykamy się z pojęciem kredytu w kontekście firm pożyczkowych, jednak udzielają one pożyczek, a nie rzeczonych kredytów. Pojęcia te nie są tożsame, choć w języku potocznym używamy ich zamiennie. Kredyt udzielany jest na podstawie umowy, która łączy bank z klientem. Umowa określa wysokość kredytu, a także okres kredytowania, czyli czas, w którym zobowiązanie musi zostać spłacone. W umowie kredytowej znajdziemy także inne warunki, na przykład ewentualne kary umowne. Co istotne, banki udzielają kredytów wyłącznie osobom, które posiadają zdolność kredytową. Należy przez nią rozumieć możliwość spłaty zobowiązania z bieżących dochodów. Każdy bank ocenia zdolność kredytową w nieco inny sposób, jednak zawsze promuje się osoby z wysokimi zarobkami i bez innych zobowiązań finansowych.
Rodzaje kredytów
Mianem kredytu określamy różnego typu zobowiązania, które mogą być odpowiednio zabezpieczone lub udzielone na dłuższy czy krótszy okres. Obecnie klienci indywidualni oraz biznesowi mają do wyboru wiele rodzajów kredytów, zatem mogą zdecydować się na taki, który najlepiej odpowiada ich potrzebom. Oto kilka najpopularniejszych rodzajów kredytów.
Kredyt hipoteczny
Kredyt hipoteczny ma za zadanie pomóc sfinansować zakup nieruchomości. Jest udzielany przez bank zarówno osobom fizycznym, jak i przedsiębiorcom. Najczęściej służy do zakupu mieszkania czy domu, lecz za pieniądze możemy też nabyć grunt bądź lokal użytkowy. Zazwyczaj kredyty hipoteczne opiewają na wysokie kwoty – czasami jest to nawet milion złotych. Klient, który ubiega się o finansowanie, musi posiadać wkład własny, który określa się jako procent wartości nieruchomości. Co istotne, wkład własny nie może zostać sfinansowany za pomocą innego zobowiązania kredytowego. Banki dosyć surowo oceniają zdolność kredytową klientów, którzy chcą zaciągnąć zobowiązanie pod hipotekę. Jest to kredyt wieloletni – czasami klienci spłacają go nawet przez 30 lat.
Kredyt gotówkowy
Jeszcze jakiś czas temu banki udzielały kredytów gotówkowych w gotówce, jednak dziś większość transakcji realizują za pomocą przelewu bankowego. Niemniej jednak nazwa pozostała, a kredyty gotówkowe wciąż cieszą się dużą popularnością wśród klientów. Zwykle nie opiewają na wysokie kwoty, a okres ich spłaty jest krótki i wynosi maksymalnie kilka miesięcy. W przypadku kredytu gotówkowego często mamy do czynienia z uproszczoną procedurą oceny zdolności kredytowej. Dotyczy to zwłaszcza stałych klientów banku, który ma udzielić finansowania.
Kredyt w rachunku bieżącym
Popularny debet na koncie to nic innego, jak kredyt w rachunku bieżącym. Aby go otrzymać, musimy ów rachunek w danym banku posiadać. Mechanizm działania tego produktu jest bardzo prosty – jeśli skończą nam się pieniądze na koncie, to na mocy podpisanej z bankiem umowy wciąż możemy wydatkować środki do pewnego limitu. Następnie musimy spłacić dług wraz z ewentualnymi odsetkami – najczęściej bank sam pobiera pieniądze z kolejnych wpływów. Ten rodzaj kredytu nie pomoże nam sfinansować większych zakupów, jednak stanowi koło ratunkowe przed wypłatą, gdy nasze konto świeci pustkami. Zwykle jest on niskooprocentowany.
Kredyt inwestycyjny dla firm
Mianem kredytów inwestycyjnych dla firm określamy zobowiązania finansowe na bardzo wysokie kwoty. Często przekraczają one kilka milionów złotych i służą zrealizowaniu pewnych projektów inwestycyjnych. Tego rodzaju kredyt mogą otrzymać jedynie dobrze prosperujące firmy – zwykle musi być on jednak dodatkowo zabezpieczony. Co istotne, przedsiębiorcy muszą też przedstawić projekt, który ma zostać zrealizowany za pomocą środków pochodzących z kredytu. Podlega on ocenie, tak samo jak ogólny stan finansów firmy.
Kredyt na rozpoczęcie działalności
O kredyt na rozpoczęcie działalności ubiegają się początkujący przedsiębiorcy, którzy nie mają wystarczająco dużo środków, aby założyć własną firmę. Zobowiązanie to nie opiewa na wysokie kwoty, a dodatkowo musi być zabezpieczone w jakiś sposób, na przykład poprzez poręczenie. Kredyt na rozpoczęcie działalności nie znajduje się w ofercie każdego banku, gdyż z reguły instytucje te nie są zainteresowane współpracą z osobami, które dopiero wchodzą na rynek. Z drugiej strony, za pomocą środków z niego pochodzących możemy dokończyć inwestycję, natomiast z bieżących dochodów będziemy spłacać zobowiązanie.